Η Ζωή σε Δύο Κόσμους

© Γαμβρέλλη Χριστίνα

Η Ζωή σε Δύο Κόσμους

 

Τα social media ή μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν ένα ανερχόμενο δημιούργημα της τεχνολογίας. Οι συγκεκριμένες πλατφόρμες επιτρέπουν την ταχύτερη επικοινωνία μεταξύ ανθρώπων από όλο τον κόσμο καθώς και την αλληλεπίδραση τους με κάθε είδους μέσα. Μεταφέρουν, επίσης, άμεσα τις ειδήσεις και γίνονται μέσο σχολιασμού αυτών. Γενικότερα, προσφέρουν πολλές δυνατότητες στους χρήστες τους. Ωστόσο, γίνεται λόγος για ένα τεράστιο πρόβλημα της εποχής μας, τα αποτελέσματα του οποίου είναι καταστροφικά για την κοινωνία μας.

 

Η άποψη ότι η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι βλαβερή για τον άνθρωπο είναι χιλιοειπομένη, και με το δίκιο της δηλαδή. Σε προσωπικό επίπεδο, η χρήση τους μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα όσον αφορά στην ψυχολογία του ατόμου. Το θέμα με αυτές τις πλατφόρμες είναι ότι μέσω αυτών ο καθένας βρίσκει την ευκαιρία να αναδείξει τις ωραίες στιγμές της ζωής του, αποκλείοντας όλα τα άσχημα που μπορεί να συμβαίνουν και δημιουργώντας, στον δέκτη, την αίσθηση ότι όλα πρέπει να πηγαίνουν καλά και αν δεν το κάνουν, τότε κάτι πάει λάθος. Για ένα άτομο που περνάει μια δύσκολη περίοδο, κάτι τέτοιο μπορεί να χειροτερέψει πολύ την κατάσταση του. Αλλά και γενικότερα, αν η αντίληψη ότι η ζωή πρέπει να είναι τέλεια γίνει έμμονη ιδέα κάποιου, κάθε πρόβλημα που θα προκύπτει αργότερα θα τον επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό. Ένα ακόμα θέμα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι πως οι χρήστες τους εκμεταλλεύονται την ανωνυμία που μπορούν να επιλέξουν και μέσω αυτής βρίσκουν το θάρρος και τον τρόπο να εκφράσουν αρνητικές απόψεις για ορισμένες ομάδες ανθρώπων, να δημοσιεύσουν αγενή σχόλια προς κάποιον χρήστη ή και να κοινοποιήσουν ακατάλληλο περιεχόμενο γιατί…μάλλον γιατί απλά μπορούν. Όμως, τέτοιες συμπεριφορές επηρεάζουν τους υπόλοιπους χρήστες. Ο κακοπροαίρετος σχολιασμός κάποιου ή η προώθηση προκαταλήψεων εις βάρος μιας συγκεκριμένης ομάδας ατόμων μπορεί να προκαλέσει τόσο αρνητικά συναισθήματα ιδίως όταν αυτά γίνονται πάνω σε ευαίσθητα θέματα. Επιπλέον, οι συγκεκριμένες πλατφόρμες μπορούν να γίνουν ιδιαίτερα επικίνδυνες. Πέρα από την ανωνυμία που αναφέρθηκε παραπάνω, οι χρήστες δύνανται να επιλέξουν μια άλλη ταυτότητα, να προσποιηθούν ότι πίσω από το προφίλ τους κρύβεται ένας άλλος και με αυτόν τον τρόπο να προσεγγίσουν διάφορα άτομα που δεν θα μπορούσαν ή θα ήταν επικίνδυνο να προσπαθήσουν να προσεγγίσουν με την πραγματική τους ταυτότητα.

Σε κοινωνικό επίπεδο, οι άνθρωποι σήμερα, ενώ έχουν τα περισσότερα, από από κάθε άλλη φορά, μέσα για να είναι δυνατή η μεταξύ τους επικοινωνία, είναι πιο απομονωμένοι από ποτέ. Οι ταχύτατοι ρυθμοί με τους οποίους κινείται η κοινωνία σήμερα έχουν ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι να έχουν πολύ περιορισμένο χρόνο για κοινωνικοποίηση και αντί να αξιοποιούν αυτόν τον χρόνο ως προς την κάλυψη μιας βασικής ανάγκης του ανθρώπινου είδους, μένουν κλεισμένοι στις οθόνες τους, σε αυτόν τον ψεύτικο κόσμο που υπάρχει πίσω από αυτές. Αντί για την επικοινωνία και τον διάλογο με άλλα άτομα, επιλέγουν να παρακολουθούν το ατελείωτο περιεχόμενο που υπάρχει σε αυτές τις πλατφόρμες. Ακόμη, αυτός ο “εθισμός” αν μπορούμε να τον αποκαλέσουμε έτσι μπορεί να επεκταθεί τόσο ώστε το άτομο να μην προλαβαίνει να ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις του, να βάζει τον εαυτό του και το μέλλον του σε δεύτερη μοίρα, σταδιακά να δουλεύει και να προοδεύει όλο και λιγότερο. Η ευκολία με την οποία μπορεί να έχει κανείς πρόσβαση στο περιεχόμενο των μέσων αυτών είναι σίγουρα πιο ελκυστική από την δυσκολία την οποία η δουλεία και οι υποχρεώσεις συνεπάγονται. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα φαίνεται ποιό είναι πιο αποτελεσματικό. Ένα επιπλέον πρόβλημα προκύπτει από το γεγονός ότι μέσω αυτών των πλατφόρμων γίνεται μεταφορά των ειδήσεων και είναι η παραπληροφόρηση. Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβαίνει κατά λάθος, εφόσον οι πληροφορίες μεταφέρονται από άτομο σε άτομο και λογικό είναι να υπάρξουν μικρές αλλοιώσεις, ή ακόμα και επίτηδες στην περίπτωση που η αλλοίωση των πληροφοριών από έναν χρήστη ή μια ομάδα χρηστών έχει ως αποτέλεσμα την προώθηση των προσωπικών συμφερόντων του/τους.

 

Μια λιγότερο διαδεδομένη άποψη είναι πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να είναι ωφέλιμα για τον άνθρωπο εφόσον χρησιμοποιούνται σωστά και με μέτρο. Ως προς το άτομο, η αλληλεπίδραση των χρηστών μέσα σε αυτές τις πλατφόρμες μπορεί να φέρει σε επαφή άτομα με παρόμοιες εμπειρίες και προβλήματα τα οποία μπορούν με την σειρά τους να αλληλοβοηθηθούν και να παρέχουν χρήσιμες συμβουλές και υποστήριξη.Οι συγκεκριμένες πλατφόρμες μπορούν επίσης να μεταφέρουν και γνώσεις πάνω σε διάφορα θέματα. Εννοείται πως κάθε χρήστης πρέπει να είναι προσεκτικός και να επιλέγει σωστά τις πηγές πληροφόρησης του, και εφόσον γίνεται κάτι τέτοιο μπορεί όντως να λάβει γνώσεις από αυτά τα μέσα. Επιπρόσθετα, κάτι σημαντικό που μπορούν να προσφέρουν αυτές οι πλατφόρμες είναι πολλές θέσεις εργασίας. Είτε ως δημιουργός περιεχομένου, είτε ως εργαζόμενος στον τομέα της διαφήμισης και του μάρκετινγκ ένας άνθρωπος μπορεί να βρει δουλειά μέσω των μέσων αυτών. Μπορεί ακόμα, αν και εφόσον το επιθυμεί, να ξεκινήσει κάτι δικό του, μια νέα επιχείρηση που θα μπορεί να διαφημίσει στα μέσα αυτά και να προσελκύσει πελάτες. Αν επιπλέον διαθέτει κάποιο χάρισμα ή κάποιο ταλέντο που θεωρεί πως είναι αξιοπρόσεκτο, να το προβάλλει μέσω των πλατφόρμων αυτών και να το χρησιμοποιήσει με τέτοιο τρόπο που να επιφέρει κέρδος.

 

Ως προς την κοινωνία, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν επίσης να είναι ωφέλιμα. Κάτι πολύ σημαντικό που μπορεί να επιτευχθεί μέσω αυτών των μέσων είναι η ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση του κοινού πάνω σε διάφορα θέματα. Αν σκεφτεί κανείς την γενιά των γονιών μας, τις αντιλήψεις και τις προκαταλήψεις που ίσχυαν τότε και την συγκρίνει με την δικιά μας, και τις αντιλήψεις και τις προκαταλήψεις που ισχύουν τώρα μπορεί να διακρίνει μια αρκετά μεγάλη διαφορά που ευθύνεται εν μέρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το περιεχόμενο που προβάλλουν μερικοί έστω από τους χρήστες τους. Επίσης, παλαιότερα έστω, ορισμένα περιστατικά προβάλλονταν στις ειδήσεις ενώ άλλα αποσιωπούνταν. Κάτι τέτοιο ήταν βέβαια πολύ άδικο καθώς πολλά γεγονότα για τα οποία έπρεπε να γίνεται λόγος δεν μαθαίνονταν για λόγους, φαντάζομαι, συμφέροντος. Ή ακόμη ορισμένες καταστάσεις προβάλλονταν με συγκεκριμένο τρόπο που κατέρριπτε την αρχή της αντικειμενικότητας, με σκοπό το κοινό να αποκτήσει μια συγκεκριμένη άποψη και στάση απέναντι σε ένα θέμα. Με αυτόν τον τρόπο, υπήρχε ακραία παραπληροφόρηση των πολιτών που σε αντίθεση με την παραπληροφόρηση που μπορεί να προκύψει από την απρόσεκτη επιλογή πηγών πληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γινόταν από έμπιστους φορείς, Σήμερα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν αφήνουν κανένα περιστατικό να περάσει απαρατήρητο και σχολιάζονται ιδιαίτερα τα κανάλια και η κυβέρνηση όταν κάτι παραλείπεται από τα πρώτα.

 

Συμπερασματικά, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν πολλά πλεονεκτήματα και πολλά μειονεκτήματα. Είναι η σωστή και ορθή χρήση τους που μπορεί επιφέρει τα πρώτα και να αποκλείσει τα δεύτερα. Προσωπικά πιστεύω πως αν οι χρήστες προσέχουν το περιεχόμενο που κοινοποιούν, τις πληροφορίες που λαμβάνουν, τους χρήστες που εμπιστεύονται και κατα κύριο λόγο τον χρόνο που αφιερώνουν σε αυτά τότε τα μέσα αυτά μπορούν να είναι επωφελή.